Türk Vatandaşlığı Nasıl Alınır ?

Gerek içerisinde bulunduğumuz jeopolitik çevrede yaşanan krizler ve savaşlar gerekse de büyük göç dalgaları neticesinde ülkemizde bulunan yabancı sayısında büyük oranda bir artış meydana gelmiştir. Ülkemize gelen bu yabancıların çoğu ikamet/çalışma izni alarak yahut mültecilik (geçici koruma) statüsüne başvurarak yasal bir şekilde ülkemizde bulunmaktadırlar. Ülkemizde bir süre bulunduktan sonra ya da birtakım şartları karşıladıktan sonra bu yabancıların pek çoğu Türk Vatandaşı olmak için resmi makamlara müracaat etmektedirler. Fakat gerek uygulamada vatandaş olma prosedürünün karışıklığından gerek edinilmesi gereken evraklarda hata yapılmasından gerekse de izlenilmesi gereken usule dair pek bilgi sahibi olunmamasından ötürü pek çok mağduriyet meydana gelmektedir.

Bu noktada Türk Vatandaşı olmak isteyen yabancıların, bu alanda uzman Avukatlar vasıtası ile başvuru işlemlerini gerçekleştirmesi, ileride büyük mağduriyetler yaşamamaları bakımından büyük önem arz etmektedir. Peki Türk Vatandaşlığı Nasıl Alınır ?

Türk vatandaşlığının nasıl kazanılacağına ya da hangi hallerde vatandaşlıktan çıkılacağına kazanılması ilişkin usul ve esaslar 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu yazımızda, Türk Vatandaşı olmak isteyen yabancıların hangi şartları karşılamaları gerektiği ve hangi yolları izleyebilecekleri izah edilecektir.

Türk Vatandaşlığı Kanunu'na göre Türk Vatandaşlığı ''Doğum ile Kazanma'' ya da ''Sonradan Kazanma'' olarak iki şekilde kazanılabilmektedir.

TÜRK VATANDAŞLIĞININ SONRADAN KAZANILMASI

Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılarda;

1. Kendi millî kanununa, vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak,

2. Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye'de kesintisiz beş yıl ikamet etmek,

3. Türkiye'de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmek,

4. Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak,

5. İyi ahlak sahibi olmak,

6. Yeteri kadar Türkçe konuşabilmek,

7. Türkiye'de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak,

8. Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak, şartları aranır. Bu şartları sağlayan ve ülkemizde geçerli bir vize, ikamet izni ile bulunan yabancılar, Türk Vatandaşlığına başvurabilecektir. (Daha fazla sorunuz için uzman ekibimize danışmayı unutmayınız.)

I. VATANDAŞLIĞIN YETKİLİ MAKAM KARARIYLA KAZANILMASI

A.  Türk Vatandaşlığının Genel Yolla Kazanılması

Yukarıda bahsedilen şartları taşıyan bir yabancı kişi, Türk vatandaşlığını genel yol (sonradan kazanma) ile kazanabilecektir. Bu şartları taşıyan kimselerin de birtakım süreçleri geride bırakması gerekmektedir. Öncelikli olarak, İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğünden (internet üzerinden) randevu alınarak GÜN SAYIM işleminin yapılması gerekmektedir. (Bir Türk vatandaşı ile evli olan yabancı kişi, gün sayımı işleminden muaf olacaktır.)

• Gün sayımı işlemi yapılırken, vatandaşlık alacak kişinin, son beş yıl içerisinde Türkiye’de TURİSTİK İZİN ile hiç ikamet etmemiş olması dikkat edilmesi gereken bir husustur.

• Vatandaş olmak isteyen kişinin gün sayımı işleminde, son beş yıl içerisinde toplamda 12 ayını yurtdışında geçirme hakkı bulunmaktadır.

• Öğrenci ikamet izni ile Türkiye’de bulunan kimselerin bu şekilde geçirmiş oldukları süre, gün sayımı işleminde esasa alınmaz. Fakat bu kişiler daha sonrasında çalışma izni alıp çalışmaya başlamış iseler, öğrenci ikamet izni ile geçirilen sürelerin de hesaba dahil edilebilmesi mümkün olacaktır.

Gün sayımı işleminden sonra, Başvuru Hizmet Bedeli yatırılmalı ve makbuzu alınmalıdır. Akabinde gerekli belgelerin toplanarak İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü’ne müracaat edilmesi gerekir. Vatandaş olmak isteyen kişi hakkında İl Emniyet Müdürlüğü tarafından bir güvenlik soruşturması yapılmaktadır. Emniyetin çağrısı üzerine parmak izi vermeye gidilir.

Soruşturması tamamlanan yabancının dosyası, mülakat yapılması amacı ile Mülakat Komisyonuna gönderilir. Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancı;

• Başvuruda aranan şartları taşıyıp taşımadığı,

• Soy durumu,

• Türkçe konuşma yeterliliği,

• Geçimini ne şekilde sağladığı,

• Türkiye’nin toplumsal yaşamına uyum sağlayıp sağlamadığı, hususlarının tespiti için komisyon tarafından mülakata tabi tutulur.

DİKKAT !

Türk vatandaşlığının kazanılmasında kabul edilmeyen ikamet nedenleri ile Türkiye'de bulunan kişinin sonradan geçerli sayılan bir nedenle ikamete bağlanması halinde önceki ikamet süreleri de hesaba katılır.

İkamet ve Sürelerin Hesaplanması

Bir yabancı için ikamet, Türk kanunlarına uygun olarak Türkiye'de oturmaktır. Türk vatandaşlığını kazanma talebinde bulunan bir yabancı başvuru için aranan ikamet süresi içinde toplam 12 ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilir. Türkiye dışında geçirilen süreler bu Kanunda öngörülen ikamet süreleri içinde değerlendirilir.

B. Türk Vatandaşlığının İstisnai Yoldan Kazanılması

Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.

1. Türkiye'ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan kişiler.

2. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu.

3. Vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişiler.

4. Göçmen olarak kabul edilen kişiler.

Yine aşağıdaki şartlardan herhangi birini sağlayan yabancılar da, Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilir:

1. En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilen.

2. En az 400.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarındaki taşınmazı tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın aldığı veya kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş, en az 400.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarı peşin olarak yatırılan ve tapu siciline üç yıl süreyle devir ve terkini yapılmayacağı taahhüdü şerh edilmek şartıyla noterde düzenlenmiş sözleşme ile taşınmazın satışının vaat edildiği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tespit edilen

3. En az 50 kişilik istihdam oluşturduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespit edilen.

4. En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında mevduatı üç yıl tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilen.

5. En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında Devlet borçlanma araçlarını üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilen.

6. En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en az üç yıl elinde tutma şartıyla satın aldığı Sermaye Piyasası Kurulunca tespit edilen.

7. En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında katkı payını, kapsamı Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenen fonlarda tutma ve üç yıl sistemde kalma şartıyla bireysel emeklilik sistemine yatırdığı Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilen.

C. Türk Vatandaşlığının Evlenme Yoluyla Kazanılması

Bilinenin aksine Bir Türk vatandaşı ile evlenme doğrudan vatandaşlık kazandırmaz. Ancak bir Türk vatandaşı ile en az üç yıldan beri evli olan ve evliliği devam eden yabancılar Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda bulunabilir. Uygulamada evlenme yolu ile vatandaşlık alma sürecinde pek çok mağduriyet yaşanmaktadır. Keza bir Türk vatandaşı ile en az üç yıl evli olmak da Türk vatandaşı olmak için yetmemektedir. Bu noktada ikamet şartı da aranmaktadır. Bu konuda dikkat edilmesi gereken hususlarda uzman kadromuzdan destek alabilirsiniz.

Başvuru sahiplerinde şu kriterlere dikkat edilmektedir;

1. Aile birliği içinde yaşama,

2. Evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmama,

3. Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama, şartları aranır.

4. Yabancı vatandaşın, herhangi bir suçtan dolayı yargılamasının devam ettiği veya hükümlü ya da tutuklu olmaması gerekir.

Başvurudan sonra Türk vatandaşı eşin ölümü nedeniyle evliliğin sona ermesi halinde yukarıda belirtilen Aile Birliği içinde yaşama şartı artık aranmayacaktır.

Evlenme ile Türk vatandaşlığını kazanan yabancılar evlenmenin butlanına karar verilmesi halinde evlenmede iyiniyetli iseler Türk vatandaşlığını muhafaza ederler. (Butlanına karar verilmiş evlenmeden olan çocuk ise ana ve babalarının evlenmede iyiniyetli olup olmadıklarına bakılmaksızın Türk vatandaşlığını muhafaza eder.)

Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancının eşi de sonradan Türk vatandaşlığını kazanmış ise evlilikte geçen sürenin hesaplanmasında Türk vatandaşlığını kazanma tarihi esas alınır.

Yukarıda belirtmiş olduğumuz tüm şartları karşılayan kişiler için gerekli evraklar tamamlanıp hizmet bedeli de yatırıldıktan sonra, yetkili makama başvuruda bulunulur. Yine güvenlik soruşturması ve komisyon süreci işletilir.

D. Türk Vatandaşlığının Yeniden Kazanılması

1) Türk Vatandaşlığının İkamet Şartı Aranmaksızın Yeniden Kazanılması

Millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla aşağıda belirtilen kişiler Türkiye'de ikamet etme süresine bakılmaksızın, Türk vatandaşlığını İçişleri Bakanlığı kararıyla yeniden kazanabilirler.

1. Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler.

2. Ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybedenlerden 21 inci maddede öngörülen süre içerisinde seçme hakkını kullanmayanlar.

Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 14. maddesinde belirtilen kişiler ise millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak ve Türkiye’de üç yıl ikamet etmek şartıyla Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilirler.

2) Türk Vatandaşlığının İkamet Şartına Bağlı Olarak Yeniden Kazanılması

Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 29. maddesi uyarınca Türk vatandaşlığı kaybettirilenler Cumhurbaşkanı kararıyla, 34. maddesi uyarınca Türk vatandaşlığını kaybedenler ise Bakanlık kararıyla, millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunmaması ve Türkiye'de üç yıl ikamet etmek şartıyla Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilirler.

II. TÜRK VATANDAŞLIĞININ EVLAT EDİNİLME YOLUYLA KAZANILMASI

Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ve müracaat tarihinde ergin olmayan yabancı; millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla, Türk vatandaşlığını kazanabilir.

Evlat edinilen kişi, Türk vatandaşlığını kazandıktan sonra evlat edinen ile arasındaki evlatlık ilişkisinin herhangi bir şekilde son bulması halinde, Türk vatandaşlığını muhafaza eder. Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ve müracaat tarihinde ergin olan yabancı hakkında Kanun'un 15 inci maddedeki (Türk vatandaşlığının genel olarak kazanılması) hükümler uygulanır.

III. TÜRK VATANDAŞLIĞININ SEÇME HAKKI İLE KAZANILMASI

Ana veya babaya bağlı olarak iradesi dışında Türk vatandaşlığını kaybetmiş olan ve ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde Türk vatandaşlığını kazanmak üzere yazılı bildirimde bulunan kişiler, seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanabilirler.

Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 27. maddesi uyarınca ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeden çocuklar ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanabilirler.

TÜRK VATANDAŞLIĞININ DOĞUM YERİ ESASINA GÖRE KAZANILMASI

Doğumla kazanılan Türk vatandaşlığı, soy bağı veya doğum yeri esasına göre kendiliğinden kazanılır.

I. SOY BAĞI ESASINA GÖRE KAZANILAN VATANDAŞLIK

Soy bağı esasına göre kazanılan Türk vatandaşlığı, Türk vatandaşı ana veya baba ile soy bağının kurulmasıyla kendiliğinden kazanılan vatandaşlıktır. Yapılan bildirim üzerine doğumdan itibaren Türk vatandaşlığı kazanılır. Anayasamızda da belirtildiği üzere, Türkiye içinde veya dışında evlilik birliği içinde Türk vatandaşı anadan doğan veya babadan olan çocuk, doğumundan itibaren Türk vatandaşlığını kazanır.

Türkiye içinde veya dışında evlilik birliği dışında Türk vatandaşı anadan doğan, yabancı babadan olan çocuk, yine doğumundan itibaren Türk vatandaşlığını kazanır.

Türkiye içinde veya dışında evlilik birliği dışında Türk vatandaşı babadan olan ve yabancı anadan doğan çocuk, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun hükümlerine göre, Türk vatandaşı babaya soy bağı ile bağlanması halinde doğumundan itibaren Türk vatandaşlığını kazanır.

On sekiz Yaşını Tamamladıktan Sonra Doğuma İlişkin Yurt Dışından Yapılan Bildirimler Yurt dışında yaşayan ve on sekiz yaşını tamamladığı halde doğumuna ilişkin bildirimde bulunulmayan kişilerin aile kütüğüne tescili, Türk vatandaşı ana veya babadan dolayı Türk vatandaşlığını kazandıklarının Bakanlıkça yapılacak inceleme sonucunda tespiti halinde mümkündür.

II. DOĞUM YERİ ESASINA GÖRE VATANDAŞLIĞIN KAZANILMASI

Türkiye’de doğan ve ana ve babanın belli olmaması veya vatansız bulunması ya da millî kanunları gereğince ana ve babadan dolayı vatandaşlık kazanamaması gibi nedenlerle herhangi bir devletin vatandaşlığını kazanamayan çocuk, doğumundan itibaren Türk vatandaşlığını kazanır.

Doğum Yeri Esasına Göre Vatandaşlığın Kazanılmasına İlişkin Karar 

Bakanlıkça yapılacak inceleme ve araştırma sonucunda; 11 inci maddede belirtilen şartları taşıdığı tespit edilen çocuk, doğumundan itibaren Türk vatandaşlığını kazanır ve yerleşim yerinin bulunduğu idari birimin son hanesinden bir sonraki haneye tescil edilir.

Türk Vatandaşlığına başvurmak isteyen veya Türkiye'de İkamet İzni, Çalışma İzni almak isteyen yabancı müvekkil adaylarımız, bizler ile iletişim sekmemizde yer alan kanallar vasıtası ile iletişim kurabilirler.